Rijksarchief Kortrijk

Stageplaats

Logo Stad Kortrijk

Stagementor: Hendrik Callewier, hendrik.callewier@arch.be
Gezellestraat 1, 8500 Kortrijk
https://www.kortrijk.be/adressen/rijksarchief-kortrijk

 

Het Rijksarchief Kortrijk bewaart 8 kilometer archieven van diverse aard. De oudste stukken zijn bijna 1000 jaar oud, de meest recente slechts enkele jaren. De bezoekers van het Rijksarchief zijn vooral studenten geschiedenis, heemkundigen en genealogen. Daarnaast worden veel administratieve opzoekingen verricht, voornamelijk voor notarissen. Voor geïnteresseerde groepen worden op vraag rondleidingen georganiseerd.

Stageopdrachten

Stageopdracht

Het Rijksarchief Kortrijk is gevestigd in de vroegere Berg van Barmhartigheid. De oprichting ervan in 1630 maakte deel uit van het plan van Wenzel Cobergher, in opdracht van aartshertogen Albrecht en Isabella, om een netwerk van dergelijke Bergen uit te bouwen in de Nederlanden. In deze instellingen kon men anoniem lenen tegen lage rente. Omdat de leningen werden afgesloten in ruil voor een pand, bv. juwelen of andere kostbare voorwerpen, diende het gebouw ook als pandjeshuis. In 1922 sloot de Kortrijkse Berg van Barmhartigheid zijn deuren. Het beschermde gebouw deed daarna dienst als bibliotheek en archief. In 1944 werd het tijdens bombardementen zwaar beschadigd. In het Rijksarchief wordt nog steeds het archief van de Berg van Barmhartigheid bewaard, vanaf de oprichting tot de sluiting.

Aan de hand van dat archief kan de geschiedenis van het gebouw weer tot leven worden gebracht. De stagiair zal eerst en vooral dit archief verder inventariseren en grotendeels op basis daarvan een kleine, permanente tentoonstelling uitwerken over het gebouw. Deze tentoonstelling zal voorgesteld worden tijdens een publieksmoment (Erfgoeddag of Open Monumentendag). De ontsluiting van het gebouw sluit naadloos aan bij de opwaardering van het historisch centrum van Kortrijk (het zogenaamde “historische hart”) en de nakende opening van een gedeelte van het gebouw als hotel.

Op zoek naar Jan Palfijn

Geregeld komt de vraag van leerkrachten secundair onderwijs om een bezoek aan het archief. Een volwaardig educatief pakket ontbreekt echter. Aan de hand van een korte case, getiteld "op zoek naar Jan Palfijn", die deel uit maakt van een algemene presentatie, wordt aan de hand van een concreet voorbeeld duidelijk gemaakt hoe archiefonderzoek in zijn werk gaat. Tijdens de stage publieksgeschiedenis wordt van de stagiair verwacht dat hij deze case uitwerkt tot een volwaardig educatief pakket voor leerlingen secundair onderwijs. Jan Palfijn, Kortrijkzaan en uitvinder van de verlostang, is een figuur die tot de verbeelding spreekt (denk maar aan het illegale opgraven van lijken voor onderzoek). In het Rijksarchief wordt heel wat archiefmateriaal en documentatie over Jan Palfijn bewaard en ook in de onmiddellijke omgeving van het Rijksarchief heeft hij zijn sporen nagelaten (woonplaats en standbeeld).

De stagiair leert eerst en vooral de instelling en zijn doelpubliek kennen. Hij verdiept zich in de figuur van Jan Palfijn en onderzoekt de aanwezigheid van archiefmateriaal en documentatie. Hij gaat in gesprek met leerkrachten secundair onderwijs om hun verwachtingen te leren kennen. Hij treedt in dialoog met andere lokale publiekswerkers om mogelijkheden tot samenwerking te onderzoeken. Het eindproduct is een gebruiksvriendelijk educatief pakket, dat leerlingen niet alleen laat kennis maken met een boeiende historisch figuur, maar nog meer het belang en de mogelijkheden van historisch onderzoek op basis van archiefdocumenten aantoont.