STAM Stadsmuseum Gent / Erfgoedcel Gent

Stageplaats

Logo STAM

Stagementor: Tina De Gendt, tinadegendt@gmail.com
Bijlokesite, Godshuizenlaan 2, 9000 Gent
www.stamgent.bestamgent.be/nl_be/over-het-stam/erfgoed-in-gent/de-vierkante-kilometer

 

Stadsmuseum

Steden zijn vertrouwd. En toch zijn ze mysterieus. We bewegen ons soepel door de stad, maar zijn ons amper bewust van de complexe structuren en de historische processen die de stad tot stad maken. In het STAM wordt dit mysterieuze DNA van de stad ontrafeld. Tijdelijke expo’s belichten er hedendaagse urbanisatietrends. Zoals het collectief wonen als creatief antwoord op de stedelijke woningnood en de evolutie van skylines als ‘voelsprieten’ van modernisering. Maar het STAM graaft ook dieper in de tijd. Aan de hand van interactieve multimedia en tot de verbeelding sprekende collectiestukken vertelt het STAM het eeuwenoude ‘verhaal van Gent’. De bezoeker krijgt een unieke inkijk in verleden, heden en toekomst van de stad, van middeleeuwse metropool tot hedendaags brandpunt van kennis en cultuur.

De Vierkante Kilometer

De enorme luchtfoto van de stad in de eerste zaal van het STAM is al jaren de publiekslieveling. Elke tegel van de luchtfoto komt overeen met één vierkante kilometer in het echt. De komende jaren haalt het STAM/Erfgoedcel Gent onder de noemer 'De vierkante kilometer' tegel per tegel de verborgen verhalen van de stad boven. De Vierkante Kilometer is een baanbrekend participatief erfgoedproject. Sinds 2018 reist ‘historian in residence’ Tina De Gendt de 19de eeuwse stadsgordel af op zoek naar verborgen stadsgeschiedenissen. Na eerdere residenties aan de Voormuide, Brugse Poort en Rabot, landt de Vierkante Kilometer van september 2021 tot januari 2022 in Ledeberg, waar we met een groep wijkkenners (de herinneraars) rechtstreeks het gesprek en debat over het stedelijk verleden aangaan.

Stageopdrachten

Mondelinge geschiedenis beheren en bewaren, Erfgoedcel Gent

Erfgoedcel Gent is de cultureel-erfgoedcel in, voor en door Gentenaren. De erfgoedcel opereert vanuit het STAM. Tijdens de trajecten van De vierkante kilometer en Collectie van de Gentenaar werden heel wat interviews afgelegd. Dat gebeurde ook in kleinere projecten van de erfgoedcel (afbraak Ottenstadion, verhalen uit de materniteit van de Bijloke,…)

De interviews belanden na afloop van de trajecten in de collectie van het STAM. Als student onderzoek je de beste methodes om mondelinge geschiedenis te beheren en valoriseren in een museale context. Je maakt een workflow op van het registreren en bewaren van 'verhalendossiers',  bestaande uit opnames, transcripties, foto's en aanvullende componenten. Samen met het team denk je na over het ontsluiten van de mondelinge geschiedenissen en de uitdagingen die hierbij horen zoals interviews met persoonlijke/gevoelige content, GDPR-gevoeligheden en het opmaken en opvolgen van schenkingsovereenkomsten.

Tijdens je stage

  • maak je een inventaris van mondelinge geschiedenis projecten, interviews en opnames
  • maak je bandinhoudsfiches op
  • bekijk identificatiefiches en contracten
  • evalueer je in in de diepte
  • neem je bewegend beeld op
  • werk je mee een aanpak uit

Profiel

  • Je bent student (Publieks)geschiedenis, Informatiebeheer of Erfgoedstudies
  • Je houdt van nauwgezet werken
  • Je werkt planmatig
  • Je bent nieuwsgierig en enthousiast

Interesse

Met vragen kan je terecht bij marieke.vangheluwe@stad.gent

Ontwikkeling fietsapp de Terugweg, De vierkante kilometer

In het kader van de Vierkante kilometer-residentie Ledeberg werd de vraag gesteld naar de connectie tussen Gent en het hinterland via de twee steenwegen: de Hundelgemse en de Brusselse Steenweg. De eerste route werd uitgewerkt tot een fietstocht, de tweede route wordt een artistiek project door kunstenares Monali Meher. De opdracht van de student is om de (reeds uitgewerkte) fietstocht inhoudelijk en tekstueel op punt te stellen en te verwerken tot een interessante en toegankelijke applicatie waarmee Ledebergenaars, Gentenaars of bewoners van het land van Rode het hinterland kunnen ontdekken. Het uitdenken van een communicatieplan hierover om de app bekend te maken, behoort eveneens tot het takenpakket. Tegelijkertijd biedt de student ondersteuning aan Monali Meher bij de uitwerking van haar project door haar van beschikbare historische informatie te voorzien over de haltes op haar tocht (ondermeer St Lievens Houtem, Ninove, Oosterzele, Halle, …)

Tijdens je stage

  • Werk je de  tot coherente verhalen en content
  • Zoek je naar de juiste app voor de route(s), en vult deze volledig uit
  • ontwikkel je een communicatieplan
  • Ondersteun je Monali beher
  • Leer je heel wat spelers kennen
  • Leg je contact met spelers in het erfgoed- en culturele veld.

Profiel

  • Je bent student (Publieks)geschiedenis
  • Je hebt een brede interesse in verschillende periodes
  • Je bent digitaal vaardig
  • Je hebt een vlotte pen en oog voor esthetiek
  • Je stapt graag op de fiets

Interesse

Ledeberg voor kinderen, De vierkante kilometer

Tijdens de residentie van de De vierkante kilometer in Ledeberg en andere wijken wordt veel historische informatie verzameld. Op vraag van de betrokken wijkbewoners (herinneraars) onderzoeken we ook de piste om zo veel mogelijk informatie voor de kinderen van de wijk beschikbaar te maken. Opdracht van de student is te onderzoeken op welke manier we de kinderen van de wijk best kunnen tegemoetkomen en bereiken. Dit door in gesprek te gaan met enkele stakeholders (leerkrachten, ouders, jeugdorganisaties, herinneraars) en samen met de erfgoedcel en historian in residence Tina De Gendt een plan uit te werken. Je neemt ook relevante literatuur door en haalt inspiratie uit andere praktijken. Op het einde van de stage geef je duidelijke richting en een stevige basis aan een educatief aanbod.

Tijdens je stage

  • Bevraag je stakeholders stakeholders (leerkrachten, ouders, jeugdorganisaties, herinneraars)
  • Ontwikkel je samen met het team een Proof of concept, en test je dit uit.
  • Bekijk je relevante voorbeelden en literatuur
  • Maak je de methodiek van de vierkante kilometer eigen

Profiel

  • Je bent student sociaal-cultureel werk, publieksgeschiedenis, leerkracht of een educatieve master
  • Je kan je verplaatsen in de leefwereld van kinderen (lagere school), en je hebt zin om het experiment met hen aan te gaan.
  • Je gaat op een vlotte manier om met superdiversiteit
  • je hebt een brede interesse in geschiedenis
  • je bent flexibel en creatief, open-minded

Interesse

Mondelinge geschiedenis beheren en bewaren, Erfgoedcel Gent

Erfgoedcel Gent is de cultureel-erfgoedcel in, voor en door Gentenaren. De erfgoedcel opereert vanuit het STAM. Tijdens de trajecten van De vierkante kilometer en Collectie van de Gentenaar werden heel wat interviews afgelegd. Dat gebeurde ook in kleinere projecten van de erfgoedcel (afbraak Ottenstadion, verhalen uit de materniteit van de Bijloke,…)

De interviews belanden na afloop van de trajecten in de collectie van het STAM. Als student onderzoek je de beste methodes om mondelinge geschiedenis te beheren en valoriseren in een museale context. Je maakt een workflow op van het registreren en bewaren van 'verhalendossiers',  bestaande uit opnames, transcripties, foto's en aanvullende componenten. Samen met het team denk je na over het ontsluiten van de mondelinge geschiedenissen en de uitdagingen die hierbij horen zoals interviews met persoonlijke/gevoelige content, GDPR-gevoeligheden en het opmaken en opvolgen van schenkingsovereenkomsten.

Tijdens je stage

  • maak je een inventaris van mondelinge geschiedenis projecten, interviews en opnames
  • maak je bandinhoudsfiches op
  • bekijk identificatiefiches en contracten
  • evalueer je in in de diepte
  • neem je bewegend beeld op
  • werk je mee een aanpak uit

Profiel

  • Je bent student (Publieks)geschiedenis, Informatiebeheer of Erfgoedstudies
  • Je houdt van nauwgezet werken
  • Je werkt planmatig
  • Je bent nieuwsgierig en enthousiast

Interesse

Met vragen kan je terecht bij marieke.vangheluwe@stad.gent

Ontwikkeling fietsapp de Terugweg, De vierkante kilometer

In het kader van de Vierkante kilometer-residentie Ledeberg werd de vraag gesteld naar de connectie tussen Gent en het hinterland via de twee steenwegen: de Hundelgemse en de Brusselse Steenweg. De eerste route werd uitgewerkt tot een fietstocht, de tweede route wordt een artistiek project door kunstenares Monali Meher. De opdracht van de student is om de (reeds uitgewerkte) fietstocht inhoudelijk en tekstueel op punt te stellen en te verwerken tot een interessante en toegankelijke applicatie waarmee Ledebergenaars, Gentenaars of bewoners van het land van Rode het hinterland kunnen ontdekken. Het uitdenken van een communicatieplan hierover om de app bekend te maken, behoort eveneens tot het takenpakket. Tegelijkertijd biedt de student ondersteuning aan Monali Meher bij de uitwerking van haar project door haar van beschikbare historische informatie te voorzien over de haltes op haar tocht (ondermeer St Lievens Houtem, Ninove, Oosterzele, Halle, …)

Tijdens je stage

  • Werk je de  tot coherente verhalen en content
  • Zoek je naar de juiste app voor de route(s), en vult deze volledig uit
  • ontwikkel je een communicatieplan
  • Ondersteun je Monali beher
  • Leer je heel wat spelers kennen
  • Leg je contact met spelers in het erfgoed- en culturele veld.

Profiel

  • Je bent student (Publieks)geschiedenis
  • Je hebt een brede interesse in verschillende periodes
  • Je bent digitaal vaardig
  • Je hebt een vlotte pen en oog voor esthetiek
  • Je stapt graag op de fiets

Interesse

Ledeberg voor kinderen, De vierkante kilometer

Tijdens de residentie van de De vierkante kilometer in Ledeberg en andere wijken wordt veel historische informatie verzameld. Op vraag van de betrokken wijkbewoners (herinneraars) onderzoeken we ook de piste om zo veel mogelijk informatie voor de kinderen van de wijk beschikbaar te maken. Opdracht van de student is te onderzoeken op welke manier we de kinderen van de wijk best kunnen tegemoetkomen en bereiken. Dit door in gesprek te gaan met enkele stakeholders (leerkrachten, ouders, jeugdorganisaties, herinneraars) en samen met de erfgoedcel en historian in residence Tina De Gendt een plan uit te werken. Je neemt ook relevante literatuur door en haalt inspiratie uit andere praktijken. Op het einde van de stage geef je duidelijke richting en een stevige basis aan een educatief aanbod.

Tijdens je stage

  • Bevraag je stakeholders stakeholders (leerkrachten, ouders, jeugdorganisaties, herinneraars)
  • Ontwikkel je samen met het team een Proof of concept, en test je dit uit.
  • Bekijk je relevante voorbeelden en literatuur
  • Maak je de methodiek van de vierkante kilometer eigen

Profiel

  • Je bent student sociaal-cultureel werk, publieksgeschiedenis, leerkracht of een educatieve master
  • Je kan je verplaatsen in de leefwereld van kinderen (lagere school), en je hebt zin om het experiment met hen aan te gaan.
  • Je gaat op een vlotte manier om met superdiversiteit
  • je hebt een brede interesse in geschiedenis
  • je bent flexibel en creatief, open-minded

Interesse

Sociaal culturele kaart Dampoort, De vierkante kilometer

Ter voorbereiding van de De vierkante kilometer-residentie Dampoort (januari-mei 2023) maakt je in het eerste semester samen met historian in residence een overzicht van formele en informele sociaal-culturele actoren in de wijk rond Dampoort, hun ontstaansgeschiedenis en hun erfgoednoden. We doen dit aan de hand van kennismakingen en gesprekken, bezoek aan activiteiten en door ander opzoekwerk. De student verwerkt alle informatie tot een overzicht dat gebruikt wordt tijdens de residentie en verwerkt wordt in het startrapport.

Tijdens je stage

  • Maak je de methodiek van De vierkante kilometer eigen
  • Stap je de wijk in met kennismaking en gesprek
  • Doe je het nodig opzoekingswerk in (lokale) archieven
  • Verwerk je alle informatie tot een overzicht

Profiel

  • Je bent student sociaal-cultureel werk of publieksgeschiedenis
  • Je bent Sociaal ingesteld. Je kan omgaan met verschillende visies
  • Je hebt een kritische ingesteldheid
  • je hebt een brede interesse in geschiedenis en de actuele samenleving
  • je bent flexibel en creatief, open-minded

Interesse

 

DE VIERKANTE KILOMETER: Ledeberg - wandelplan

Voor de residentie in Ledeberg zijn we op zoek naar een historicus/a in opleiding om mee te werken aan de publicatie van een Erfgoedplan voor de buurt. Op zo’n plan wordt informatie over het verleden van de buurt op een ‘wijze’ manier beschikbaar gemaakt aan de hand van een wandelkaart, een tijdlijn en portretten van een aantal historische figuren uit de wijk. De voorbereiding gebeurt in twee fasen: eerst wordt een overzicht gemaakt van de ‘bekende geschiedenis’ van de buurt (aan de hand van literatuuronderzoek), daarna wordt daar een laag ‘verborgen geschiedenissen’ tegenover gesteld. We zoeken een kritische historicus die graag achter de schermen werkt, vlot informatie verwerkt, oog heeft voor detail en een goede pen heeft. 

Ter info: https://persruimte.stad.gent/196337-brugse-poort-krijgt-als-eerste-buurt-eigen-erfgoedwandelplan

DE VIERKANTE KILOMETER: Ledeberg - bronnenonderzoek

Voor de residentie in Ledeberg hebben we een stageplaats voor een creatieve, kritische en sociale historicus/a om mee het basis-bronnenonderzoek te doen naar de verborgen geschiedenissen van Ledeberg en bereid is mee te denken over de mogelijkheden naar publieksprojecten toe. De thema’s en vragen worden bepaald in overleg met de wijkkenners, maar vertrekken telkens vanuit de huidige superdiverse stedelijke context. We zoeken een historicus/a met interesse in de 20ste eeuwse geschiedenis, die graag onder de mensen komt, zelfstandig kan werken, met een neus voor onderzoek.

DE VIERKANTE KILOMETER: Rabot - interviewproject

Van september 2020 tot mei 2021 was Tina De Gendt in residentie in het Rabot, waarbij tal van verborgen geschiedenissen naar boven kwamen. In dit kader werd door de betrokken wijkkenners  (herinneraars) ook een lijst opgesteld met ‘wandelende encyclopedieën’. Vanuit Buurtwerk loopt nu een vervolg-traject om het geheugen van de wijk zichtbaar te maken in een publieksproject met beeld en audio. 

Binnen dit traject hebben we plaats voor een student die graag met twee voeten in de superdiverse samenleving gaat staan, die zelfstandig kan werken en sociaal vaardig is. In het kader van dit project dienen een aantal interviews te worden afgenomen, die vervolgens vertaald zullen worden in een publieksproject op maat van de buurt (podcast, audiotour, online expo). Alles gebeurt in nauwe samenwerking met Buurtwerk en de Erfgoedcel. Meertaligheid is troef voor deze stage.

Elk jaar organiseert STAM/de erfgoedcel in samenwerking met de Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde de "Dag van het Gentse historische onderzoek". Die zal in het voorjaar (mei, o.v.) plaats vinden met als thema "dekolonisatie". Voor het stadsbestuur, verschillende actiegroepen en onderzoekers is dit een brandend actueel thema. Als stagiair buig je je samen met STAM en de Maatschappij over de inhoudelijke en praktische invulling van deze Dag: wat betekent 'dekolonisatie' van de stad? Hoe bakenen we af? Welke sprekers kunnen we uitnodigen? Wie willen we over de vloer krijgen? Welk debat (dialoog?) kunnen actievoerders en historici voeren?

Deze stage is gespreid over het eerste en tweede semester en kan pas starten na de heropening van het STAM in november.

10 jaar STAM

Op 10 oktober 2020 bestaat het STAM tien jaar. Tijd voor een make-over van het vaste museumcircuit, het huidige ‘verhaal van Gent’. De nieuwe opstelling zal inspelen op de behoeften en verwachtingen van een steeds internationaler, diverser en meer betrokken museumpubliek. Ze moet een grotere toegankelijkheid bieden en beantwoorden aan nieuwe conservatie- en presentatienormen. Maar we willen de gelegenheid ook benutten om het verhaal inhoudelijk te verruimen. Meer dan ooit willen we vanuit het Gentse verhaal en de Gentse collectie inzicht bieden in de ontwikkeling, het functioneren en het gewicht van steden in Europa. Het is de ambitie van het STAM om de bezoeker op een prikkelende manier de uitdagingen en de spanningsvelden van het stedelijk samenleven doorheen de tijd te laten ontdekken.

Stageopdracht

De nieuwe vaste opstelling is in volle voorbereiding. Dit omvattende en veelzijdige project biedt unieke kansen om de organisatie en bouw van een grote tentoonstelling van nabij mee te maken. Je komt in contact met onderzoekers, erfgoedinstellingen, bruikleengevers, scenografen, multimediaontwerpers en andere partners. Tijdens de stage word je ingeschakeld in één van de vele werven van het tentoonstellingsproject. De opdracht kan bestaan uit het voorbereiden van concrete subthema’s en verhalen, het in kaart brengen van historisch materiaal (ihb foto en film) en het verzamelen van data voor multimedia. Je doet dit in nauwe samenwerking met het STAMteam en brengt verslag uit aan de projectbegeleider. Je werkt in het museum, maar er komt ook veldwerk bij kijken.

De Vierkante Kilometer

Context

De luchtfoto in het STAM heeft de voorbije jaren bewezen dat hij ‘verbindende kwaliteiten’ heeft. Daarom wil het STAM hem in een intens participatietraject inzetten als waardevolle en potentieel rijke fysieke link tussen stad en museum. De tegels van de luchtfoto, elk goed voor één vierkante kilometer ‘in het echt’, dienen als seriële aanknopingspunten voor een langlopend participatietraject: De Vierkante Kilometer.

We gaan per vierkante kilometer een samenwerking aan met een partner ter plaatse. Het geheel  van de partners zal een gevarieerd samenspel opleveren. Werken per tegel is een eigenzinnige insteek. Het biedt de mogelijkheid om de stad  op een frisse manier te ‘doorsnijden’, dwars door klassieke wijk- of buurtwerkingen heen.

Stageopdracht

Elke aflevering van De Vierkante Kilometer is maatwerk. Je stageopdracht bestaat uit het voorbereiden van een aflevering door het in kaart brengen van historisch materiaal en community-mapping van een vooraf bepaalde tegel/km². O.a. door informerende gesprekken met verschillende partners zoals wijkregisseurs, buurtwerking, lokale initiatieven,… Je werkt toe naar de opstart van een participatietraject. Je doet dit samen in nauwe samenwerking met het STAMteam en brengt verslag uit aan de projectbegeleider. Je werkt in het museum, maar er komt ook veldwerk bij kijken.

De Vierkante Kilometer

Context

De luchtfoto in het STAM heeft de voorbije jaren bewezen dat hij ‘verbindende kwaliteiten’ heeft. Daarom wil het STAM hem in een intens participatietraject inzetten als waardevolle en potentieel rijke fysieke link tussen stad en museum. De tegels van de luchtfoto, elk goed voor één vierkante kilometer ‘in het echt’, dienen als seriële aanknopingspunten voor een langlopend participatietraject: De Vierkante Kilometer.

We gaan per vierkante kilometer een samenwerking aan met een partner ter plaatse. Het geheel  van de partners zal een gevarieerd samenspel opleveren. Werken per tegel is een eigenzinnige insteek. Het biedt de mogelijkheid om de stad  op een frisse manier te ‘doorsnijden’, dwars door klassieke wijk- of buurtwerkingen heen.

Stageopdracht

Elke aflevering van De Vierkante Kilometer is maatwerk. Je stageopdracht bestaat uit het voorbereiden van een aflevering door het in kaart brengen van historisch materiaal en community-mapping van een vooraf bepaalde tegel/km². O.a. door informerende gesprekken met verschillende partners zoals wijkregisseurs, buurtwerking, lokale initiatieven,… Je werkt toe naar de opstart van een participatietraject. Je doet dit samen in nauwe samenwerking met het STAMteam en brengt verslag uit aan de projectbegeleider. Je werkt in het museum, maar er komt ook veldwerk bij kijken.

STAM en IPG werken samen aan de tentoonstelling over 200 jaar UGent die opent in het STAM in oktober 2017. Thema van de tentoonstelling is de relatie tussen stad en universiteit in het verleden, het heden en de toekomst. Het thema universiteit en stad wordt gepresenteerd aan de hand van zeven verschillende verhoudingen tussen universiteit en stad. Dus geen lineaire, institutionele (bouw)geschiedenis.

1. Een van de thema's waar de relatie tussen stad en universiteit op de proef werd gesteld is dat van studentenprotesten en overlast. We hebben reeds veel informatie over de grote studentenprotesten van de jaren 1960 en 1970 maar willen mer weten over de aard van 'overlast' in periode daarna. In de jaren 1980 is er bijvoorbeeld de onhoudbare vervuiling en drukte in de Overpoortstraat. Maar er is ook de intussen traditionele (tegen)betoging van het NSV. Je stageopdracht bestaat uit het verzamelen van informatie en tentoonstellingsmateriaal over studentenprotest en -overlast in de jaren 1980-heden. Dat kan gaan om archief, kranten en/of interviews.

2. Het tweede luik bestaat uit de organisatie en facilitatie van de Dag van het Historisch Onderzoek eind november, een samenwerking tussen de Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde van Gent en de Vlaamse Geschiedkundige Kring. O.a. de studenten van het onderzoeksseminarie publieksgeschiedenis worden die dag ingeschakelt om 'bruikbaar' materiaal te verzamelen voor de tentoonstelling. Je bereidt de dag samen met het V.G.K. inhoudelijk voor en fungeert als tussenpersoon met het STAM en het UGentMemorie.

! Het is mogelijk om deze stage uit te breiden met een scirptieonderwerp. Neem daarvoor contact op met Fien Danniau (fien.danniau@ugent.be)

Op 15 oktober 2015 opent in het STAM een tentoonstelling over de periode 1815-1848, met als titel ‘Het Verloren Koninkrijk – Van Willem I tot orangisme’. Zij loopt tot 14 februari 2016. In de tentoonstelling zullen de jaren 1830-1840, toen Gent het belangrijkste centrum van het orangisme was, heel wat aandacht krijgen. Gent is de geschiedenis ingegaan als een orangistische stad, maar het is correcter om te zeggen dat hetstadsbestuur bestond uit overtuigde orangisten. Er waren evenwel niet alleen orangisten in de stad, Gent was in deze jaren een sterk verdeelde stad. Iedere orangistische stunt werd gevolgd door een actie van de tegenpartij, i.c. de ‘patriotten’. Ook de pers liet zich niet onbetuigd, de polemieken uit die jaren waren ongemeen scherp en de betrokken partijen namen geen blad voor de mond.

De opdracht van de student(e) zal er in bestaan om, voor cruciale data en periodes uit de jaren 1830-1840, pittige koppen en citaten op te sporen en te kopiëren, met het oog op een eventuele opname in de tentoonstelling en in de begeleidende publicaties. Voor de pers denken wij vooral aan twee kranten: de Journal de Gand die op 10 december 1830 vervelde tot de Messager de Gand, de spreekbuis van de orangisten,en Le Catholique des Pays-Bas, die na 1830 Le Journal des Flandres werd. In het Liberaal Archief bevinden zich ook nog kiespamfletten uit de periode 1830-1840, zowel van de orangisten als van de patriotten. Ook dit materiaal zou de nodige sprekende citaten moeten opleveren, die meteen de sfeer van de campagnes en in de stad weergeven. De student(e) zal van ons uiteraard heel wat informatie krijgen, zodat hij/zij niet onvoorbereid aan de taak moet beginnen. Ook de cruciale data en periodes worden, op basis van een vergelijkende tijdslijn, door ons samen met de student(e) aangeduid.