Red Star Line Museum

70 jaar Vluchtelingenverdrag

In december 2021 opent onze tentoonstelling rond de 70ste verjaardag van het Vluchtelingenverdrag van 1951. We willen het hebben over 70 jaar Belgisch vluchtelingenbeleid binnen dat internationale kader, met nadruk op zowel de geografische, mentale en procedurele trajecten van vluchtelingen doorheen de tijd. Dit najaar plannen we archiefonderzoek in verschillende collecties.
-        Vreemdelingendossiers in het Algemeen Rijksarchief
-        Archief Rode Kruis
-        Archief Buitenlandse Zaken
-        VRT-beeldarchief
-        Collecties Amsab & Kadoc

Stagiaires publieksgeschiedenis worden ingeschakeld in het vooronderzoek en de prospectie van de collecties. Ze kunnen input kunnen geven bij de opmaak van het tentoonstellingsconcept. De te onderzoeken collecties of archieven zijn bespreekbaar naargelang de woonplaats en interesse van de stagiair.

Destination Sweethaert

Met het oog op de tijdelijke tentoonstelling ‘Destination Sweetheart’ over liefde en migratie van de Red Star Line-periode tot vandaag, voert het Red Star Line Museum een inhoudelijk vooronderzoek. Enerzijds brengen we persoonlijke verhalen in kaart, nemen we interviews af en gaan we op zoek naar interessante persoonlijke objecten. Anderzijds voeren we onderzoek naar de veranderende beleidscontext. Toen de gastarbeiders uit Noord-Afrika, Azië en Zuid-Europa arriveerden, stimuleerde de Belgische overheid hen om hun vrouwen over te brengen, een deel van de reiskosten werd terugbetaald. Vanaf de jaren 1980 keerde het tij en werden de eerste wetten gestemd die gezinshereniging en liefdesmigratie aan banden legden. De laatste jaren zijn die nog verstrengd in verschillende golven van migratiewetegevingen. Hoe komt het dat de publieke opinie en de overheid zich tegen gezinshereniging en liefdesmigratie zijn gaan kanten? En welke stappen werden ondernomen? We voeren een onderzoek in wervingsbrochures, kranten, tv-archief, wetteksten, archiefmateriaal van NGO’s… om tot een scherper beeld te komen. We zoeken een stagiair die het onderzoek mee kan voeren, en de vertaalslag naar een publiek in de context van een tentoonstelling mee ondersteunt en uitdenkt.

Migrantencorrespondentie

Het Red Star Line Museum heeft in zijn collectie behalve persoonlijke objecten en documenten van landverhuizers ook heel wat brieven en ansichtkaarten die zij naar hun familie in Vlaanderen stuurden. Ook elders in Vlaanderen en in de VS worden nog veel van dit soort correspondenties bewaard in archieven, musea en privécollecties. Het museum wil deze briefwisselingen meer in de verf zetten en uitlichten in tentoonstellingen en andere publieksgerichte projecten die de komende jaren op stapel staan.

Zo staan in 2019 de verhalen van schenkers en hun objecten centraal tijdens een particpatieve tentoonstelling in de vernieuwde Loods. Daarin zal het draaien om hun herinneringen, de zoektocht naar hun roots en de betekenis daarvan voor henzelf of hun familie. Verder wordt in 2019 gewerkt aan het online presenteren van de collecties van het museum, waarin de briefwisselingen uiteraard ook een belangrijke plaats krijgen.

Het museum biedt daarom twee stageplaatsen aan om vooronderzoek te doen naar migrantencorrespondenties. De (onderzoeks)stages behelsen zowel het in kaart brengen van collecties migrantenbrieven in Vlaanderen of in de VS als inhoudelijk onderzoek van de brieven en ansichtkaarten. Als onderdeel van de stages zullen beide stagiairs betrokken worden bij de selectie en inhoudelijke uitwerking van materiaal voor eerdergenoemde publieksprojecten.

Vluchtelingen in België

Je rond het vooronderzoek af voor een Oral History project dat in het Red Star Line Museum van start gaat begin 2018 rond minderjarige vluchtelingen in België. Je werkt je in de naoorlogse migratie-en vluchtelingengeschiedenis van België. Je werkt aan de opstelling van profielen van te interviewen mensen, stelt vragenlijsten op en ondersteunt de training van de mensen die de interviews zullen doen.

Een nieuwe vaste tentoonstelling

Het Red Star Line Museum vernieuwt een deel van zijn vaste tentoonstelling tegen september 2018. Je draait mee in het inhoudelijke team tijdens die voorbereiding.  Je doet (aanvullend) onderzoek, bent betrokken bij de redactie van de teksten en werkt mee aan de aanlevering van het inhoudelijke materiaal aan de tentoonstellingsbouwer.

Het Red Star Line Museum biedt twee stageplaatsen aan. Beide stagiairs worden ingezet bij de ontwikkeling van een tijdelijke tentoonstelling en bijbehorende publicatie over cruisetoerisme en luxereizen. De Red Star Line stortte zich op die markt in de jaren 1920, toen de trans-Atlantische landverhuizing drastisch werd beperkt door de Amerikaanse immigratiequota van 1921 en 1924.

1. De eerste stage-opdracht behelst het assisteren bij een eerste screening van de Collectie Vrienden van de Red Star Line en onderzoeken van de mogelijkheden hiervan in het kader van de geplande tentoonstelling. De collectie, die het museum onlangs verwierf, bevat veel bronnen voor de geschiedenis van trans-Atlantisch toerisme en cruises.

2. De tweede stage-opdracht betreft de analyse van egodocumenten zoals dagboeken en correspondentie van deelnemers aan cruises. Ze vormen een belangrijke bron om het ‘leven zoals het was’ aan boord te reconstrueren, en zorgen voor een persoonlijke insteek.

Als onderdeel van de stages zullen beide stagiairs betrokken worden bij de uitwerking van het concept en scenario van de tentoonstelling. Ze zullen ook ingezet worden tijdens een speciale verhalen verzameldag die zal plaatsvinden in het museum op 15 november (in samenwerking met Amsab en Europeana).

De afgelopen jaren verzamelde het Red Star Line Museum honderden (ca. 1500) persoonlijke migratieverhalen, kleine en grote verhalen, zowel van vroeger als van nu, door middel van onderzoek van museummedewerkers en door participatie van bezoekers. Deze verhalen bestaan uit objecten, getuigenissen en documenten, gegroepeerd rond een persoon of familie, en worden ontsloten in het Magazijn, dat zich aan het einde van de vaste opstelling van het museum bevindt. Hier kunnen bezoekers naar hartelust struinen in de digitale collecties van het museum. Bezoekers kunnen niet alleen snuisteren in de collectie migratieverhalen van het museum, maar zij kunnen zich verdiepen in de thema’s die in het museum aan bod komen, zoals schepen, objecten uit de collectie en achtergrondinformatie. Ook worden hen enkele instrumenten aangereikt om de migratiegeschiedenis van hun familie te reconstrueren, waaronder de fiches met gegevens over ca. 100.000 Belgische emigranten naar Amerika die in samenwerking met Familiekunde Vlaanderen worden ontsloten. Vooralsnog kan het Magazijn alleen binnen de muren van het museum worden geraadpleegd, maar er zijn plannen om de inhoud gedeeltelijk online beschikbaar te stellen in 2015.

De stage-opdracht zou de verdere verwerking, ontsluiting en analyse van nieuwe migratieverhalen betreffen, in het bijzonder van de verhalen die binnenkomen via de webomgeving waarin bezoekers hun migratieverhaal kunnen delen met het museum. Naast uitvoerend werk zou de stagiair ook meewerken aan een de uitwerking van een duurzaam museumbeleid over het verzamelen, bewaren en ontslutien van verhalen, en meedenken over het online brengen van (een selectie uit) het Magazijn.