Museum Dr. Guislain

Stageplaats

 

Stagementor: Sarah Van Bouchaute, sarah.van.bouchaute@museumdrguislain.be
Stropstraat 19, 9000 Gent
www.museumdrguislain.be

 

Het museum Dr Guislain is gevestigd in Gent in een gedeelte van de oudste psychiatrische instelling van België. Vertrekkend van een eerste tentoonstelling over psychiatrie in België in 1986 groeide het museum gestaag in de ruimte en in haar thematiek. Van een kleine speler in het veld van de geschiedenis van de zorg, groeide het uit tot een grote speler in  de culturele wereld. De onderliggende visie bleef daarbij behouden: het ‘andere’, het ‘abnormale’, mocht niet exclusief in termen van ‘tekort’, klacht of probleem gezien worden. Onder andere het beeldende werk van psychiatrische patiënten vormde een sterke getuigenis van de kracht van creatie ‘ondanks alles’. De definiëring van die andere krijgt vorm in de medische collectie, in de fotocollectie en in de outsidercollectie van het museum. Die drie onderdelen worden ook steeds in de tijdelijke tentoonstellingen opgenomen. Daarvoor wordt zoveel mogelijk beroep gedaan op recent wetenschappelijk onderzoek. Hiervoor kan het museum bouwen op een rijke bibliotheek. Men vindt er boeken en tijdschriften uit de 19de en 20ste eeuw over allerlei thema’s uit de zorg, het onderwijs, de verschillende takken van de geneeskunde, art brut, … Daarnaast beheert het ook een groot deel van het patrimonium van de Broeders van Liefde en giften van particulieren. Met de genoemde ingrediënten slaagt het museum erin om op een integrale manier thema’s te belichten die gelinkt zijn aan de psychiatrie. De tentoonstellingen appelleren aan het intellect en de voelende mens. Dit zorgt ervoor dat er een zeer verscheiden publiek zijn weg vindt naar het museum Dr. Guislain.

Stageopdrachten

Het Museum Dr. Guislain kreeg een omvangrijke schenking boeken en archief van Jacques Schotte (1928-2007). Hij was als hoogleraar aan de KULeuven en de UCLouvain en medeoprichter van de Belgische School voor Psychoanalyse een van de invloedrijkste denkers binnen de Belgische wereld van de geestelijke gezondheidszorg. Je helpt mee bij de ontsluiting van deze schenking.

Roesmiddelen – 1e semester (uitrol in 2e semester)

Inhoudelijke en praktische medewerking bij de voorbereiding van een tijdelijke tentoonstelling over de omgang met roesmiddelen.

Inhoud

De tentoonstelling werpt een open blik op de omgang met roesmiddelen en onderzoekt zowel positieve effecten - zoals bewustzijnsverbreding -, als negatieve gevolgen – zoals isolatie en zelfdestructie. Zowel het experiment in de wetenschap en kunsten, de maatschappelijke fascinatie en veroordeling, als individuele ervaringen met gebruik, afhankelijkheid en herstel worden in beeld gebracht.

Opdracht

Wetenschappelijk onderzoek aangevuld met praktische ondersteuning bij de uitwerking en organisatie van een activiteitenprogramma. In het kader van de expo organiseert Museum Dr. Guislain een filmreeks in Sphinx, een literatuurfestival, lezingen en debat. Dit programma loopt van oktober 2020 tot mei 2021. Tijdens de stageperiode in het tweede semester kan hier dus verder aan meegewerkt worden. Er kan ook meegewerkt worden aan de samenstelling van de tekstbundel voor gidsen en het aanbod voor scholen (secundair en hoger onderwijs). Gidsen in de tentoonstelling kan van februari tot mei 2021. Mogelijkheid om verschillende werkterreinen van het museum te leren kennen. Zowel onderzoek, praktische organisatie en publiekswerking kunnen aan bod komen.

Over Deligny (master- of bachelorstage – 2e semester)

Inhoudelijke en praktische medewerking bij de voorbereiding van een tentoonstelling rond het werk van de Franse pedagoog Fernand Deligny. De tentoonstelling kadert in een themajaar (2021-2022) van Museum Dr. Guislain rond de figuur Deligny met naast presentaties ook een studiedag, lezingen en voorstellingen.

Inhoud

In 1986 trok de Franse pedagoog Fernand Deligny (1913-1996) naar Monoblet in de Cevennen met een groep autistische kinderen. Het was niet zijn bedoeling hen te verzorgen of op te voeden. Hij wilde hen in de eerste plaats een leefbare wereld bieden. Hij zocht naar een manier om zonder woorden ‘de stilte van de ander te horen’. Hij ontwierp een grafisch systeem van lignes d’erre (dwaallijnen), een combinatie van topografische aanduidingen, gedocumenteerde verplaatsingen van de jongeren en de opvoeders en gecodeerde gebaren. Hij zocht naar nodige aanpassingen van de ruimte en welke rol bepaalde objecten speelden in het leven van de jongeren. Deligny liet een indrukwekkend en inspirerend oeuvre na, van teksten en tekeningen tot film.

Opdracht

Wetenschappelijk onderzoek aangevuld met praktische ondersteuning bij de uitwerking van een activiteitenprogramma voor breed publiek en een aanbod voor scholen. Mogelijkheid om verschillende werkterreinen van het museum te leren kennen. Zowel onderzoek, praktische organisatie en publiekswerking kunnen aan bod komen.

Het Museum Dr. Guislain presenteerde in 2019 de nieuwe collectiepresentatie rond de psychiatrie. Deze tentoonstelling, getiteld Op Losse Schroeven, is een thematische opstelling die vanuit 5 thema’s (Lichaam & Geest, Classificatie, Architectuur, Verbeelding en Macht & Onmacht) de psychiatrie en haar geschiedenis onder de loep neemt. Om deze tentoonstelling toegankelijk te maken voor een breed publiek werden verschillende rustpunten in de tentoonstelling gemaakt om kinderen, jongeren, maar ook volwassenen extra info te geven, opdrachten te laten doen, te tekenen…en zo meer. Het is de bedoeling dat dit verder wordt uitgewerkt en aangepast. Als stagiaire is het de bedoeling dat je je verdiept in de tentoonstelling en de inhoud van de tentoonstelling, de huidige rustpunten bekijkt en evalueert, om nadien nieuwe zaken toe te voegen, inhoud of opdrachten aan te passen... We willen ervoor zorgen dat door die rustpunten bezoekers meer context krijgen door de info die we geven, maar ook bewuster gaan nadenken over wat wordt verteld. Dat kan op een speelse manier zijn maar ook simpelweg door het aanbieden van toegankelijke artikels. Je wordt hierin begeleid door een van de publiekswerkers van het museum.

Het Museum Dr. Guislain heeft een grote medische, foto- en kunstcollectie. Voor de stage is het museum op zoek naar twee stagiaires om een deelcollectie of het gedigitaliseerd videomateriaal van de jaren 1990 mee te helpen registreren en beschrijven. Daarenboven is het de bedoeling om dit materiaal te ontsluiten voor een breder publiek via Ergoedinzicht. Dit betekent dat de stagiaires ook publiekteksten zullen schrijven rond de deelcollectie en specifieke collectiestukken.
 
Daarnaast zullen de stagiaires opgenomen worden in de algemene werking van het museum, zoals onder andere de ontwikkeling van educatieve tools, het geven van rondleidingen... Met deze stageplaats in het museum krijgen ze aldus de kans om de museumwerking van dichtbij te beleven!

Het Museum Dr. Guislain en de Vakgroep Geschiedenis aan de UGent werken aan een historisch en museaal project rond de negentiende-eeuwse psychiater en hoogleraar Joseph Guislain. Dit project bestaat uit de realisatie van een parcours op de site waarin de biografie van Guislain en de architectuur van het ‘Hospice Guislain’ centraal zullen staan. De ontsluiting van het parcours zal gebeuren door middel van een bookapp: een digitaal boek dat kan gedownload worden uit de Apple Store/Google Play. 

De stagiaire publieksgeschiedenis mag meewerken aan de voorbereidende fase van dit project en met name aan de beeldredactie. Zijn of haar taken zullen onder meer bestaan uit:

  • het verzamelen en inventariseren van visuele (iconografie, fotografie, video…) en museale (collectie) stukken in verband met Guislain;
  • het scannen van deze beelden in hoogwaardige kwaliteit

Daarnaast zal de stagiaire opgenomen worden in de algemene werking van het museum. Hij of zij krijgt een stageplaats in het museum en aldus de kans om de museumwerking van dichtbij te beleven!

1. BOOKAPP

 

2. Publiekswerking bij de nieuwe tentoonstellingen

Voor het najaar 2015-voorjaar 201616 zijn er volgende tentoonstellingen gepland:
– Schaamte (opent eind oktober)
– Vuil vel (over volkssprookjes en trauma, zie publicatie Marita De Sterck)
– Borderline (ism Dirk De Wachter)
– Obsesssies (najaar 2016)

De stagiair kan worden ingeschakeld in het onderzoek van nieuwe tentoonstelling, de redactie bij de nieuwe catalogus of in educatieve activiteiten

Reserach doen rond thema’s van komende tentoonstelling of in het kader van de biografie van Jozef Guislain.

Geplande tentoonstellingen:

– maart 2015: Karakterkoppen. Over haviksneuzen en hamsterwangen. Frenologie, Lombroso en de impact van die theorieën op psychiatrie maar ook op leven van alledag

– oktober 2015; Schaamte:  tentoonstelling waarin de zowel historische, kunsthistorische en cultureel-antropologische aspecten aan bod komen