Letterenhuis

Het Letterenhuis is op zoek naar een stagiair die meewerkt aan een aantal projecten/acties om het onderzoek op zijn collectie te stimuleren, en zijn de samenwerking tussen universiteiten, hogescholen en het Letterenhuis te vergroten.

• Je werkt mee aan de organisatie van een colloquium of rondetafelgesprek over ‘biografie’ (colloquium zal plaatsvinden in het najaar van 2022).
• We willen graag de noden van onderzoekers in kaart brengen. Bijvoorbeeld aan de hand van een enquête bij beginnende onderzoekers, maar misschien ook zelfs bij docenten, professoren, etc. Je denkt mee hoe deze nodenbevraging kan gebeuren.
• Je werkt mee enkele seminaries uit die in de leeszaal van het Letterenhuis worden gegeven (les & onderzoeksopdracht). Bijvoorbeeld rond de vertalingen van auteurs, of een ander thema.
• Je helpt mee onderzoeken of de oprichting van een ‘wetenschappelijke raad’ zinvol is voor het Letterenhuis en hoe die dan best wordt geconcretiseerd.

Meer informatie: lies.galle@antwerpen.be (vanaf half februari Johanna.ferket@antwerpen.be )

Collectie in de klas

Het Letterenhuis is op zoek naar een stagiair die meewerkt aan ‘collectie in de klas’ – een online aanbod zorgvuldig geselecteerde bronnen uit onze archieven die gecontextualiseerd aan leerkrachten ter beschikking worden gesteld.
Eind september komen de eerste bronnencollecties online, met o.a. een collectie over Congo (https://www.letterenhuis.be/nl/pagina/congoromans ). De collecties zijn gebundeld per thema, en bestaan uit een evenwichtige selectie downloadbare stukken (brieven, knipsels, handschriften, foto’s, e.a.) uit de vele Letterenhuisarchieven, bieden achtergrondinformatie en context, en suggesties voor gebruik in klas.

Als stagiair werk je het platform mee verder uit:

• Je stelt mee collecties samen: je doet historisch onderzoek, selecteert bronnen, kan vlot een verhaal schrijven en doet lessuggesties,
• Je selecteert mee de onderwerpen en thema’s,
• Je gaat mee op studiedagen en beurzen om het aanbod voor te stellen aan leerkrachten,
• Je organiseert mee een klankbordgroep leerkrachten om het platform gerichter uit te werken,
• Je werkt mee aan een verdere verspreiding van de content.

Dit najaar wordt zeker een collectie rond de bundel ‘Bezette Stad’ van dichter Paul van Ostaijen gemaakt – gezien in het voorjaar 2021 een expo in het Letterenhuis loopt (De bundel is dan exact 100 jaar verschenen). Daarin willen we een beeld schetsen van een tijd, een stad, van Van Ostaijens kunstenaarsvrienden, toen alles kon, moest, zou veranderen in de wereld – of niet. In 2022 gaat ook een mobiele expo op reis over ‘Bezette Stad’ – deze expo wordt samengesteld door 5 jonge kunstenaars.

Op de fiets! / Bicycle, bicycle! Wieleraffiches uit de belle époque (werktitel)

expo van 28 maart t/m 30 augustus 2020 – (masterstage, 1ste en ev. 2de semester)

In de belle époque was fietsen een ware rage in West-Europa en de VSA. Nieuwe technische ontwikkelingen zoals de kettingaandrijving en de luchtband zorgden ervoor dat de fiets een handig, snel en comfortabel vervoersmiddel werd. En tegen het einde van de 19de eeuw ook betaalbaar, waardoor de fiets al snel bij alle lagen van de samenleving populair werd.

De combinatie van sport en genieten van de natuur zorgde ervoor dat de fiets uitgroeide van een praktisch transportmiddel tot een symbool van vrijheid. Zowel mannen als vrouwen sprongen op de fiets. Fietsers verenigden zich, wielerclubs en -tijdschriften schoten als paddenstoelen uit de grond. Voor vrouwen bracht fietsen nieuwe mogelijkheden en vrijheden, van activiteiten in gemengd gezelschap tot vrijere, sportieve kleding. Met wielerwedstrijden in velodrooms en op de weg werd fietsen ook een populaire toeschouwerssport. De opkomst van de auto maakte een einde aan de hegemonie van de fiets. De fiets werd het vervoersmiddel van de volk. De elite maakte gebruik van de wagen, het nieuwe statussymbool.

Vandaag is fietsen terug van nooit weggeweest: je geraakt snel en efficiënt op je bestemming, het is goed voor het milieu en voor je gezondheid, het laat je toe de natuur in te trekken (alleen of met vrienden), aan slow travel te doen, steden op een andere manier te verkennen, … En dankzij innovatie en technische ontwikkelingen is er een ruime keuze aan lichtgewicht-, stads-, race- en plooifietsen al dan niet elektrisch.

Met ca. 60 reclameaffiches van rond de eeuwwisseling vertelt de expo het verhaal van de populariteit van de fiets in de belle époque, met linken naar vandaag. De affiches horen tot de substantiële collectie van het Letterenhuis die meer dan 60.000 affiches telt. Een deel van deze unieke collectie dateert van de late 19de eeuw toen veel illustere kunstenaars ontwerpen maakten en verbeterde druktechnieken een enorme toename van de kleurrijke affiche in het straatbeeld teweegbracht. Ook fietsmerken en verkopers van fietsen maakten er gretig gebruik van de nieuwe reclametechnieken en vroegen belangrijke kunstenaars van die tijd om ontwerpen: Henri de Toulouse-Lautrec, Alphonse Mucha, Georges Gaudy, Armand Rassenfosse, …

Stageopdrachten

• Uitdiepen van thema’s en subthema’s die in de expo aan bod komen (technische ontwikkeling, verenigingsleven, vrijheidsgevoel, terug naar de natuur, vrouwenemancipatie, wielerwedstrijden, de opkomst van de auto) en de verhalen uitwerken tot toegankelijke teksten die o.a. in een rondleiding in de Antwerp Museum App gebruikt kunnen worden. O.m. het zoeken van informatie in wielerbladen en andere historische bronnen, verzamelen van historisch en actueel beeldmateriaal en documenten, het belichten van hedendaagse aspecten, citaten en getuigenissen verzamelen, …
• Selecteren en contacteren van mogelijke partners rond het thema om een participatief aanbod buiten het Letterenhuis uit te werken en linken naar vandaag te leggen: bv. fietsenwinkels, wielerclubs, fietsgidsen, vrouwenverenigingen, retrocyclogroepen, fietsenmerken, sportverenigingen, …
• Uitwerken van een traject met ‘ambassadeurs’ voor de expo en de vele verhalen die erin vervat zitten, die ook ingezet kunnen worden voor bv. podcasts (mannelijke en vrouwelijke (oud)wielrenners, grafisch vormgevers, auteurs van wielerboeken …

Tijdens je stage maak je deel uit van het Letterenhuisteam dat de expo uitwerkt. Je beschikt over de nodige onderzoekvaardigheden, je weet van aanpakken en kunt zelfstandig werken. Je bent creatief, communicatief, sociaalvaardig en denkt publieksgericht.

Stageopdracht: doelgroepenwerking

De student wordt mee ingeschakeld om de doelgroepenwerking van het Letterenhuis mee uit te werken. Het Letterenhuis zet de komende jaren in op een sterke jongerenwerking. Met workshops en activiteiten wil het Letterenhuis jongeren warm maken voor literatuurgeschiedenis. Daarnaast werkt ze ook aan een aanbod voor mensen in een psychisch herstel.

Takenpakket

Je werkt mee aan een nieuwe workshop in het Letterenhuis gericht op de tweede graad secundair onderwijs over poëzie. Deze workshop wordt ontwikkeld samen met een aantal leerkrachten en een school (november), en wordt in de week van poëzieweek (eind januari) voor het eerst gegeven (op verplaatsing in de school waarmee wordt samengewerkt). Je gaat op zoek naar goede werkvormen, werkt een concept uit met je collega's publiekswerking, zit de werkgroep met de leerkrachten voor, leidt de workshopgevers op, gaat in gesprek met docenten van poëzieworkshops, dichters en slammers. In de workshop maak je gebruik van de collectie van het Letterenhuis. Bedoeling is dat de workshop breed kan worden uitgerold na de testweek.
 

Kleine documenten, grote verhalen

In 2017-2018 liep het pilootproject 'kleine documenten, grote verhalen' in het Letterenhuis. Gedurende zes weken kwam een kleine groep psychisch kwetsbare mensen samen in het Letterenhuis om aan hun verhaal te schrijven. Tijdens de sessies gingen de deelnemers, geïnspireerd door originele documenten uit de archieven van bijvoorbeeld dichter Paul van Ostaijen of schrijver Roger van de Velde, aan de slag met een aantal apps voor storytelling. In dit (leer)proces kwamen de deelnemers in contact met het Letterenhuis als een plek met vele intieme brieven, literatuur en levensverhalen. Het resultaat van deze reeks presenteerden we in een kleine expo.

Als student denk je mee na hoe we met de resultaten van het pilootproject (de reeks zal eind 2018 drie keer gelopen hebben) aan de slag gaan en een aanbod kunnen ontwikkelen voor deze doelgroep die niet tot een workshop beperkt blijft – maar bijvoorbeeld een pakket te ontwikkelen waarmee zorginstellingen zelf aan de slag kunnen in het museum. Samenwerkingen waarbij we misschien een meer faciliterende rol hebben, moeten ook onderzocht worden. Je werkt hiervoor ook nauw samen met collega's werkzaam in zorginstellingen. M.a.w. je denkt mee met ons na hoe we het project breder in onze publiekswerking kunnen inbedden.

Educatief aanbod Letterenhuis

Je werkt mee aan de samenstelling van het digitale educatieve aanbod voor het middelbaar onderwijs via de website van het Letterenhuis. Geschikt lesmateriaal uit de collectie wordt digitaal aangeboden en kan door leerkrachten gemakkelijk worden gedownload en in klas ingezet. Je richt een focusgroep met leerkrachten in waarin het huidige projectvoorstel wordt afgetoetst – en past het traject aan naargelang de output. Je selecteert boeiend bronnenmateriaal voor de leerkracht en presenteert het overzichtelijk rond een aantal thema’s en schrijvers. Prioritair wordt een educatieve collectie rond de schrijver Hugo Claus samengesteld en gepubliceerd, naar aanleiding van de expo in het voorjaar in het Letterenhuis. Je houdt bij dit alles rekening met de leerplannen voor het middelbaar onderwijs.
 
Profiel stagiair(e): ·Zelfstandig, resultaatgericht, creatief, schrijfvaardig & enthousiast.

Je gaat aan de slag als onderzoeker voor een komende expositie in het Letterenhuis over Franstalige schrijvers en dichters in Vlaanderen. In 2016 herdenkt men de dood van de dichter Emile Verhaeren in 1916. Het Museum voor Schone Kunsten in Gent zal een tentoonstelling rond de kunst van Emile Verhaeren organiseren, het Letterenhuis pakt uit met een expo over Verhaeren en zijn tijdsgenoten George Rodenbach, Charles van Lerberghe, Maurice Maeterlinck, George Eekhoud en Max Elskamp. Het concept voor de tentoonstelling is nog niet af, maar het verhaal zal worden opgebouwd rond de Schelde, die in het leven en oeuvre van de schrijvers een rol speelt. Daartoe zullen de curatoren (Rik Hemmerijckx van het Emile Verhaerenmuseum, Jan Lampo van het Letterenhuis) gesprekken voeren met hedendaagse schrijvers en kunstenaars die een bijzondere relatie met deze Franstalige schrijvers hebben, op en rond de Schelde. Uiteraard moet daarnaast (en daarbij) historisch bronnenmateriaal, artistiek werk en visueel aantrekkelijk beeldmateriaal worden geselecteerd en opgespoord om in de expo te gebruiken (bijvoorbeeld van de plaatsen waarover de schrijvers schreven: het Gent van Rodenbach, het Antwerpen van Elskamp, het Zeeuwse badplaatsje Domburg, e.a.). Het is vooral in dat onderzoeksproces dat de student mee zal worden ingeschakeld.

Profiel stagiair(e):
Zelfstandig, resultaatgericht, creatief, schrijfvaardig, enthousiast & met de nodige vaardigheden voor historisch onderzoek.

De student maakt een webtentoonstelling, aanvullend en prikkelend met de expo over Amerikaanse propaganda-affiches in de Eerste Wereldoorlog. De tentoonstelling zal in het najaar van 2015 in het Letterenhuis lopen.
(Lees hierover meer in Zuurvrij, het berichtenblad van het Letterenhuis: Robert Lucas, ‘De Eerste Wereldoorlog. Affiches getuigen’ In: Zuurvrij, 2012, 23, pp. 65-74.)

Of

De student organiseert een beknopt onderzoek naar de noden die de bezoekers van de leeszaal en de gebruikers van Agrippa voelen, en maakt op basis daarvan een aantal aanbevelingen opdat het Letterenhuis haar dienstverlening kan verbeteren.

Profiel stagiair(e):
– Zelfstandig
– Resultaatgericht
– Creatief
– Schrijfvaardig
– Enthousiast