Blog geschiedenis en maatschappij

De derde aflevering van de nog altijd gloednieuwe geschiedenispodcast Geheugenissen is vanaf heden te beluisteren! Na middeleeuwse kloosterlinges en een Peruaans Andesdorp is het de beurt aan vroegmoderne sodomie om te fascineren.

Vorige week maakte De Standaard in de bijdrage ‘N-VA tegen meer Engelstalige opleidingen’ bekend dat de “Universiteit Gent [af wil] van de strikte regeltjes die Engelstalige opleidingen belemmeren” (2 maart). Naar verluidt wil het bestuur “meer autonomie” inzake taalbeleid en kunnen de taalnormen voor hoger onderwijs worden versoepeld. Aanleiding voor het persbericht is een advies van de VLOR, de Vlaamse Onderwijsraad, waarin “de afschaffing van die quota” wordt bepleit. De VLOR, waarin ook de hogere onderwijsinstellingen vertegenwoordigd zijn, toont zich met het advies weinig bewust van het verleden en houdt geen rekening met de taalcompetenties van het overgrote deel van het studentenpubliek aan Vlaamse universiteiten.

Geheugenissen is een gloednieuwe podcast die geschiedenis schrijft. In Geheugenissen, gemaakt door Julie Van Bogaert, krijg je op regelmatige basis boeiende en verrassende verhalen te horen over geschiedenis, verteld door historici van de Universiteit Gent. 

In Colombia probeert een uniek vredesakkoord tussen de regering en de FARC-beweging het klassieke dilemma van transitional justice te overbruggen: daders uit het verleden hard bestraffen of de maatschappij verzoenen om te bouwen aan de toekomst? 

Een nieuw debat over taal van het hoger onderwijs. De UGent kent een tumultueuze taalgeschiedenis: Latijn, Frans en Nederlands werden achtereenvolgens met vuur en actie bepleit en bestreden. August Vermeylen, de eerste rector van de vernederlandste universiteit in 1930 besefte heel goed wat de emancipatorische kracht is van hoger onderwijs in eigen taal.

Aan de universiteit wordt steeds minder in het Nederlands gedoceerd en dat komt de kwaliteit van het onderwijs niet ten goede. Los daarvan is het ook maatschappelijk een slechte zaak, schrijven Gita Deneckere, Bruno De Wever en Antoon Vrints.

De stad Gent besliste deze week om een excuusbordje te hangen aan het felomstreden standbeeld van Leopold II in het Zuidpark. Het bordje zal vertellen dat de stad Gent de vele Congolese slachtoffers van de Kongo-Vrijstaat betreurt. Vanuit het perspectief van een historicus zijn deze Gentse verontschuldigingen een beetje ongelukkig gekozen.

Waar stopt de vrijheid om volgens je eigen tradities te leven? Bestaat er zoiets als het ‘recht’ op wraak? Waarom blijven trends toch altijd maar weer terug komen? Is iets authentiek enkel en alleen omdat het oud is? Overschrijdt Narcos de limieten van de representatie van het verleden? Kunnen we leren van natuurrampen? Zou een gewelddadig verleden altijd herdacht moeten worden? Aan wie behoren decennia geleden gestolen kunstwerken eigenlijk toe?

Bier met een verleden, honderd jaar oorlog herdacht, culturele hoofdsteden, het geheugen van een gemeenschap, de nacht van de geschiedenis,... Overal wordt het verleden geënsceneerd en nooit gebeurt dat belangeloos. Beleidsmakers, marketeers, cultuurmanagers en erfgoedmakelaars brouwen een verleden met actuele ingrediënten en doelstellingen.