Een podcast over geschiedenis
In 2017 vat Julie Van Bogaert het idee op om, vanuit haar ervaring als radiomaakster, een geschiedenispodcast te maken. Geheugenissen heet de boreling. De bedoeling is om historici van de vakgroep Geschiedenis van de UGent aan het woord te laten over het onderwerp dat hen elke dag (en soms nacht) bezighoudt. En zo telkens 20 à 30 minuten een zo breed mogelijk publiek te boeien.
12 afleveringen, meer dan 10.000 beluisteringen
In maart 2017 konden we voor de eerste keer luisteren naar een aflevering van Geheugenissen, over hoe middeleeuwse kloostervrouwen zich ondanks hun isolatie toch wisten te laten gelden. Nog geen anderhalf jaar later zijn er niet minder dan 12 afleveringen gemaakt die samen al meer dan 10.000 keer zijn beluisterd! De verschillende thema's intrigeren en bestrijken verschillende tijdsperiodes. Divers dus, maar met de reeks 'middeleeuwers m/v/x' ontstond er toch ook een focus op genderissues tijdens de middeleeuwen.
(HER)BELUISTER GEHEUGENISSEN
In het overzicht hieronder kan je over jouw favoriete thema iets bijleren of jouw favorieten herbeluisteren. Een bingelistening-marathon kan natuurlijk ook.
Volg Geheugenissen in ieder geval op Facebook, op Soundcloud of via de podcastapp op je smartphone (bv. Apple Podcasts) zodat je zeker op de hoogte bent wanneer de eerstvolgende aflevering beschikbaar is.
|
1. Luisteren naar gesmoorde stemmen (prof. Steven Vanderputten) |
Aanvaardden religieuze vrouwen in de middeleeuwen simpelweg hun isolatie en onderdrukking? Of vonden ze toch inventieve manieren om hun stem te laten gelden? Kortere pilootaflevering van Geheugenissen. |
|
2. Als we het vergeten, gebeurt het dan opnieuw? (drs. Eva Willems) |
In een klein dorpje in de Peruaanse Andes hebben (nabestaanden van) daders en slachtoffers geen andere keuze dan met elkaar verder te leven na jarenlang excessief geweld van en tegen het Lichtend Pad. Gewoon vergeten en vergeven? |
|
3. Mijn buurman is een sodomiet (drs. Jonas Roelens) |
Verzwegen verlangens maar ook valse beschuldigingen om vetes te beslechten. In de vroegmoderne tijd, in een maatschappij die God en gebod vreesde, belandden (vermeende) homoseksuelen al eens op de brandstapel. Gerechtelijke bronnen wekken de 'sodomie' tot leven. |
|
4. Gruzelementen – op wandel door de Gentse beeldenstorm (prof. Anne-Laure Van Bruaene) |
In 1566 hield de beeldenstorm lelijk huis in de Lage Landen, ook in Gent. Samen met sacramentshuizen en heiligenbeelden werden ook soms families verwoest. Het maakt de bewondering vandaag voor overlevers zoals sacramentshuizen - maar ook het beroemde Lam Gods - enkel maar groter. |
|
5. En de boerin, zij ploegde voort (dr. Lies Vervaet) |
In de 14de eeuw jaagde de Pest in Europa miljoenen mensen vreselijk de dood in, maar deze pandemie veranderde ook de rol van de vrouw binnen de Vlaamse plattelandseconomie. Was die Zwarte Dood voor vrouwen dan een godsgeschenk? Lies Vervaet nuanceert deze gewaagde stelling. |
|
6. De getrainde man - live vanop het podcastfestival (dr. Julie Van Bogaert, dr. Stefan Meysman, Anaïs Van Ertvelde en Heleen Debruyne) |
De drie podcasts Geheugenissen, BarbellBabbels en Vuile Lakens slaan de gespierde handen stevig in elkaar. Op het Podcastfestival in NEST staan de afgetrainde man en maatschappelijke lichaamsidealen centraal, zowel vroeger en vandaag. |
|
(prof. Els De Paermentier) |
In het canon van de wereldgeschiedenis zijn mannelijke leiders opmerkelijk oververtegenwoordigd. Het heeft alles te maken met hardnekkige maatschappelijke structuren, zowel vroeger als vandaag. Gravin Johanna van Constantinopel (1194-1244) is een vrouw die ondanks beknottende en noodlottige omstandigheden toch haar stempel op de geschiedenis wist te drukken. |
|
8. Felle vrouwen en kwade daden (drs. Lisa Demets) |
In laatmiddeleeuws Vlaanderen was er nog geen sprake van vrouwenquota om 'de vrouwelijke stem' te garanderen. Toch lieten verschillende middeleeuwse vrouwen luid en duidelijk van zich en van hun politieke overtuigingen horen. |
|
9. Middeleeuws Brugge, het New York van zijn tijd (prof. Jan Dumolyn) |
'Brugge die scone', 'het Venetië van het noorden' of 'een middeleeuwse sprookjesstad'. Aan bijnamen voor de stad Brugge geen gebrek. Toch voegt professor Jan Dumolyn er graag nog een paar aan toe: ‘de wieg van het kapitalisme’, ‘middeleeuwse metropool’ of gewoonweg ‘the place to be’ 700 jaar geleden. |
|
10. Binnen blijven en bidden? Het verborgen leven van middeleeuwse nonnen (prof. Steven Vanderputten) |
Middeleeuwse nonnen, wat deden die eigenlijk godganse dagen in hun slotkloosters tussen 800 en 1050? Niet veel interessants meenden vele historici lange tijd. Professor Steven Vanderputten zorgt voor eerherstel voor deze gemarginaliseerde maar zeer inventieve groep. |
|
11. Dark Age Nunneries. The secret lives of medieval nuns (prof. Steven Vanderputten) ENGLISH version |
Portly matrons with no import to society. Such was the perception of women religious between 800 and 1050 not only to their medieval contemporaries, but also to many generations of historians. Professor Steven Vanderputten shows otherwise. |
|
12. (Tijd)reis rond de wereld in acht glazen (prof. Eric Vanhaute) |
Acht dranken op café. Het kon het begin van een goed verhaal zijn en dat is het ook. In het kader van Pint of Science, het wereldwijde festival dat wetenschap van de universiteit naar cafés brengt, maakt professor Eric Vanhaute met ons een lange en verre wereldgeschiedenisreis. |