Algemeen Rijksarchief - kaartcollecties

Stageplaats

Stagementor: Iason Jongepier, iason.jongepier@uantwerpen.be
Ruisbroekstraat 2-6, 1000 Brussel
www.arch.be

 

Het Algemeen Rijksarchief en Rijksarchief in de Provinciënkortweg het Rijksarchief genoemd, is een federale wetenschappelijke instelling. De instelling bestaat uit het Algemeen Rijksarchief te Brussel (waar deze stage zal doorgaan) en 18 Rijksarchieven verspreid over heel het land. Het Rijksarchief verwerft en bewaart archieven van minstens 30 jaar oud van hoven en rechtbanken, openbare besturen en notarissen, maar ook van privé-organisaties en particulieren die een belangrijke rol hebben gespeeld in het maatschappelijk leven. Deze archieven bestaan zowel uit geschreven als cartografisch bronnenmateriaal. Het wetenschappelijk personeel van het Rijksarchief maakt via inventarissen en andere toegangen  zoals zoekwijzers, archievenoverzichten, gidsen en institutionele studies archiefbestanden toegankelijk voor onderzoek.

Stageopdrachten

Cartografische collecties worden al lange tijd gekoesterd als objecten van grote waarde en schoonheid, die de veranderende representatie van de wereld, de stad of het landschap illustreren. Momenteel vindt op grote schaal de massale digitalisering in hoge resolutie van historische kaarten plaats. Op deze manier wordt het grote publiek in staat gesteld om kaartcollecties te verkennen met behulp van gemakkelijk toegankelijke geografische zoekmachines. Het Algemeen Rijksarchief heeft inmiddels meer dan 150.000 historische kaarten gedigitaliseerd, waarvan er meer dan 50.000 via Cartesius  (www.cartesius.be) online raadpleegbaar zijn. Deze prachtige kaartencollectie is echter nog altijd relatief ongeëxploreerd door zowel wetenschappers als het grote publiek. Indien de toegang tot deze kaarten al wordt gevonden, belanden ze veelal louter illustratief in publicaties. Binnen het FED-tWIN-project ‘DIGHIMAPS: Digital Maps and Archives : Activating Cartographic Collections in a Digital World’ en binnen het kader van het valorisatietraject van de dienst ‘Digitalisatie en Valorisatie (DiVa)’ wordt (onder andere) gepoogd om de kaartencollecties meer zichtbaar te maken, en om het grote publiek beter vertrouwd te maken met de mogelijkheden tot wetenschappelijke analyse van deze kaarten middels Geografische Informatiesystemen. Kortom: de kaartencollecties dienen ‘geactiveerd’ te worden. Dit wordt onder meer gedaan door het schrijven van ‘wervende’ teksten (bijvoorbeeld voor websites of social media), het tonen van voorbeelden van prachtige kaarten uit de collectie, het adviseren inzake wetenschappelijk verantwoord gebruik van dit kaartmateriaal en het opzetten van een crowdsourcingsplatform ‘Dighimapper’ waarin vrijwilligers aan de slag kunnen met het kaartmateriaal. Als stagiair kun je een actieve rol in dit proces spelen, door juist die publiekgerichte teksten en publieksadviezen op te stellen en de vrijwilligers te begeleiden.

Taken

  • Je verkent de (digitale) cartografische collecties en wordt wegwijs gemaakt in de manier waarop dit materiaal wordt aangeboden.
  • Je leert de basisbeginselen van kaartverwerking in Geografische Informatiesystemen (GIS) aan middels een interne ‘stoomcursus’.
  • Je schrijft ‘wervende’ teksten/tekstjes over de kaartencollectie en het potentieel ervan. Deze worden gepubliceerd binnen de webomgeving van onder meer het Algemeen Rijksarchief en via social media kanalen. Het maken van korte filmpjes behoort hier ook tot de mogelijkheden.
  • Aanvullend licht je enkele prachtige historische kaarten uit de collectie, probeert hier een verhaal mee te vertellen, en presenteert die bijvoorbeeld in een online mini-tentoonstelling en op social media.
  • Je denkt actief mee over pistes om het gebruik van de historische kaarten te bevorderen en neemt deel aan vergaderingen die dit tot doel stellen.
  • Je werkt (mee) aan een basishandleiding/online tutorial over het gebruik en de GIS-verwerking van de digitale historische kaarten.
  • Je helpt mee bij de uitbouw van het crowdsourcingsplatform ‘Dighimapper’ en de begeleiding van vrijwilligers.

Profiel

  • Je kan historisch onderzoek doen en hebt een interesse in historische kaarten.
  • Je hebt een vlotte schrijfstijl (Nederlands).
  • Je werkt overzichtelijk.
  • Je kan zelfstandig opdrachten afwerken, maar ook in team werken.
  • Je bent leergierig en ondernemend.
  • Je deinst niet terug voor het aanleren van nieuwe software (GIS).

Wij bieden:

  • Een zeer relevante en publieksgerichte stageopdracht.
  • Kennismaking met de archiefwereld en de prachtige kaartencollecties.
  • Een basiscursus kaartverwerking (Geografische Informatiesystemen).
  • Een werkplek in het Algemeen Rijksarchief te Brussel (maar in overleg ook de mogelijkheid om af en toe thuis te werken).

Periode

  • Einde van het eerste semester en/of start van het tweede semester.

Dighimapper

Cartografische collecties worden al lange tijd gekoesterd als objecten van grote waarde en schoonheid, die de veranderende representatie van de wereld, de stad of het landschap illustreren. Momenteel vindt op grote schaal de massale digitalisering in hoge resolutie van historische kaarten plaats. Op deze manier wordt het grote publiek in staat gesteld om kaartcollecties te verkennen met behulp van gemakkelijk toegankelijke geografische zoekmachines. Het Algemeen Rijksarchief heeft inmiddels meer dan 150.000 historische kaarten gedigitaliseerd, waarvan er meer dan 50.000 via Cartesius  (www.cartesius.be) online raadpleegbaar zijn. Deze prachtige kaartencollectie is echter nog altijd relatief ongeëxploreerd door zowel wetenschappers als het grote publiek. Indien de toegang tot deze kaarten al wordt gevonden, belanden ze veelal louter illustratief in publicaties. Binnen het FED-tWIN-project ‘DIGHIMAPS: Digital Maps and Archives : Activating Cartographic Collections in a Digital World’ en binnen het kader van het valorisatietraject van de dienst ‘Digitalisatie en Valorisatie (DiVa)’ wordt (onder andere) gepoogd om de kaartencollecties meer zichtbaar te maken, en om het grote publiek beter vertrouwd te maken met de mogelijkheden tot wetenschappelijke analyse van deze kaarten middels Geografische Informatiesystemen. Kortom: de kaartencollecties dienen ‘geactiveerd’ te worden. Dit wordt onder meer gedaan door het schrijven van ‘wervende’ teksten (bijvoorbeeld voor websites of social media), het tonen van voorbeelden van prachtige kaarten uit de collectie, het adviseren inzake wetenschappelijk verantwoord gebruik van dit kaartmateriaal en het opzetten van een crowdsourcingsplatform ‘Dighimapper’ waarin vrijwilligers aan de slag kunnen met het kaartmateriaal. Als stagiair kun je een actieve rol in dit proces spelen, door juist die publiekgerichte teksten en publieksadviezen op te stellen en de vrijwilligers te begeleiden.

TAKEN

  • Je verkent de (digitale) cartografische collecties en wordt wegwijs gemaakt in de manier waarop dit materiaal wordt aangeboden.
  • Je leert de basisbeginselen van kaartverwerking in Geografische Informatiesystemen (GIS) aan middels een interne ‘stoomcursus’.
  • Je schrijft ‘wervende’ teksten/tekstjes over de kaartencollectie en het potentieel ervan. Deze worden gepubliceerd binnen de webomgeving van onder meer het Algemeen Rijksarchief en via social media kanalen. Het maken van korte filmpjes behoort hier ook tot de mogelijkheden.
  • Aanvullend licht je enkele prachtige historische kaarten uit de collectie, probeert hier een verhaal mee te vertellen, en presenteert die bijvoorbeeld in een online mini-tentoonstelling en op social media.
  • Je denkt actief mee over pistes om het gebruik van de historische kaarten te bevorderen en neemt deel aan vergaderingen die dit tot doel stellen.
  • Je werkt (mee) aan een basishandleiding/online tutorial over het gebruik en de GIS-verwerking van de digitale historische kaarten.
  • Je helpt mee bij de uitbouw van het crowdsourcingsplatform ‘Dighimapper’ en de begeleiding van vrijwilligers (dit laatste afhankelijk van exacte timing van de stage).

PROFIEL

  • Je kan historisch onderzoek doen en hebt een interesse in historische kaarten.
  • Je hebt een vlotte schrijfstijl (Nederlands).
  • Je werkt overzichtelijk.
  • Je kan zelfstandig opdrachten afwerken, maar ook in team werken.
  • Je bent leergierig en ondernemend.
  • Je deinst niet terug voor het aanleren van nieuwe software (GIS).

WIJ BIEDEN

  • Een zeer relevante en publieksgerichte stageopdracht.
  • Kennismaking met de archiefwereld en de prachtige kaartencollecties.
  • Een basiscursus kaartverwerking (Geografische Informatiesystemen).
  • Een werkplek in het Algemeen Rijksarchief te Brussel (indien nodig volledig coronaproof), maar ook de mogelijkheid om af en toe thuis te werken (of om volledig thuis te werken indien corona niet anders toelaat).

PERIODE

  • Einde van het eerste semester en/of start van het tweede semester.

Cartografische collecties worden al lange tijd gekoesterd als objecten van grote waarde en schoonheid, die de veranderende representatie van de wereld, de stad of het landschap illustreren. Momenteel vindt op grote schaal de massale digitalisering in hoge resolutie van historische kaarten plaats. Op deze manier wordt het grote publiek in staat gesteld om kaartcollecties te verkennen met behulp van gemakkelijk toegankelijke geografische zoekmachines. Het Algemeen Rijksarchief heeft inmiddels meer dan 120.000 historische kaarten gedigitaliseerd, waarvan er meer dan 30.000 via Cartesius  (www.cartesius.be) online raadpleegbaar zijn. Deze prachtige kaartencollectie is echter nog altijd relatief weinig geëxploreerd door zowel wetenschappers als het grote publiek. Indien de toegang tot deze kaarten al wordt gevonden, belanden ze veelal louter illustratief in publicaties. Binnen het FED-tWIN-project ‘DIGHIMAPS: Digital Maps and Archives : Activating Cartographic Collections in a Digital World’ en binnen het kader van het valorisatietraject van de dienst ‘Digitalisatie en Valorisatie (DiVa)’ wordt (onder andere) gepoogd om de kaartencollecties meer zichtbaar te maken, en om het grote publiek beter vertrouwd te maken met de mogelijkheden tot wetenschappelijke analyse van deze kaarten middels Geografische Informatiesystemen. Kortom: de kaartencollecties dienen ‘geactiveerd’ te worden. Dit wordt onder meer gedaan door het schrijven van ‘wervende’ teksten (bijvoorbeeld voor websites of social media), het tonen van voorbeelden van prachtige kaarten uit de collectie, en het adviseren inzake wetenschappelijk verantwoord gebruik van dit kaartmateriaal. Als stagiair kun je een actieve rol in dit proces spelen, door juist die publiekgerichte teksten en publieksadviezen op te stellen.

Taken:

  • Je verkent de (digitale) cartografische collecties en wordt wegwijs gemaakt in de manier waarop dit materiaal wordt aangeboden.
  • Je leert de basisbeginselen van kaartverwerking in Geografische Informatiesystemen (GIS) aan middels een interne ‘stoomcursus’.
  • Je schrijft ‘wervende’ teksten/tekstjes over de cartografische collectie en het potentieel ervan. Deze worden gepubliceerd binnen de webomgeving van onder meer het Algemeen Rijksarchief en via social media kanalen. Het maken van korte filmpjes behoort hier ook tot de mogelijkheden.
  • Aanvullend licht je enkele prachtige historische kaarten uit de collectie, probeert hier een verhaal mee te vertellen, en presenteert die bijvoorbeeld in een online mini-tentoonstelling en op social media.
  • Je denkt actief mee over pistes om het gebruik van de historische kaarten te bevorderen en neemt deel aan vergaderingen die dit tot doel stellen.
  • Je werkt (mee) aan een basishandleiding/online tutorial over het gebruik en de GIS-verwerking van de digitale historische kaarten.

Profiel

  • Je kan historisch onderzoek doen en hebt een interesse in historische kaarten.
  • Je hebt een vlotte schrijfstijl (Nederlands).
  • Je werkt overzichtelijk.
  • Je kan zelfstandig opdrachten afwerken, maar ook in team werken.
  • Je bent leergierig en ondernemend.
  • Je deinst niet terug voor het aanleren van nieuwe software (GIS).

Wij bieden:

  • Een zeer relevante en publieksgerichte stageopdracht.
  • Kennismaking met de archiefwereld en de prachtige cartografische collecties.
  • Een basiscursus kaartverwerking (Geografische Informatiesystemen).
  • Een werkplek in het Algemeen Rijksarchief te Brussel (indien nodig volledig coronaproof), maar ook de mogelijkheid om af en toe thuis te werken (of om volledig thuis te werken indien corona niet anders toelaat).

Periode

  • Eerste/tweede semester (in onderling overleg).

Realisatie van een introductievideo over het Rijksarchief in gebarentaal

To do

- Uitwerking concept introductievideo over het Rijksarchief: Wie zijn we? Wat doen we? Voor wie doen we het? Wat kan je in het Rijksarchief terug vinden? En via welke wegen?

  • Scenario schrijven
  • Beelden selecteren
  • Assisteren bij filmopnames
  • Vertaling opvolgen
  • Voice-over begeleiden

- Research naar en implementatie van gebarentaal in (online) video

Waarom doen?

  • Als historicus in spe leer je het Rijksarchief, de grootste archiefbewaarinstelling van het land, van binnenuit kennen.
  • Je hebt uitgebreid de kans om te netwerken en je te laten opmerken in een sector die naadloos aansluit bij je studies.
  • Je krijgt een grote verantwoordelijkheid en krijgt het vertrouwen om zelfstandig aan de slag te gaan.
  • Je eindproduct zal een groot publieksbereik hebben (YouTube, Facebook, Nieuwsbrief met meer dan 10.000 abonnees, website) en de zichtbaarheid van het Rijksarchief vergroten.
  • Je werkt in een tweetalige context (Nederlands-Frans), weliswaar met ondersteuning van vertalers, wat mooi staat op je CV!
  • Je engageert je voor een federale overheid die wil inzetten op informatievoorziening voor mensen met een auditieve beperking (ruim 10% van de Belgische bevolking).

Realisatie van een introductievideo over het Rijksarchief in gebarentaal

To do

- Uitwerking concept introductievideo over het Rijksarchief: Wie zijn we? Wat doen we? Voor wie doen we het? Wat kan je in het Rijksarchief terug vinden? En via welke wegen?

  • Scenario schrijven
  • Beelden selecteren
  • Assisteren bij filmopnames
  • Vertaling opvolgen
  • Voice-over begeleiden

- Research naar en implementatie van gebarentaal in (online) video

Waarom doen?

  • Als historicus in spe leer je het Rijksarchief, de grootste archiefbewaarinstelling van het land, van binnenuit kennen.
  • Je hebt uitgebreid de kans om te netwerken en je te laten opmerken in een sector die naadloos aansluit bij je studies.
  • Je krijgt een grote verantwoordelijkheid en krijgt het vertrouwen om zelfstandig aan de slag te gaan.
  • Je eindproduct zal een groot publieksbereik hebben (YouTube, Facebook, Nieuwsbrief met meer dan 10.000 abonnees, website) en de zichtbaarheid van het Rijksarchief vergroten.
  • Je werkt in een tweetalige context (Nederlands-Frans), weliswaar met ondersteuning van vertalers, wat mooi staat op je CV!
  • Je engageert je voor een federale overheid die wil inzetten op informatievoorziening voor mensen met een auditieve beperking (ruim 10% van de Belgische bevolking).

Realisatie van een tutorial over www.cartesius.be

Historisch kaartmateriaal is hot, zowel bij onderzoekers als bij het grote publiek. Het Rijksarchief, de Koninklijke Bibliotheek, het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika en het Nationaal Geografisch Instituut beheren elk afzonderlijk bijzonder rijke cartografische collecties. Deze vier instellingen hebben de voorbije jaren de krachten gebundeld om voor het eerst gemeenschappelijk hun oude kaarten, plannen en luchtfoto’s te ontsluiten voor het grote publiek. De website www.cartesius.be, gelanceerd eind augustus 2015, is hiervan het resultaat. Cartesius bevat nu enkele tienduizenden cartografische objecten en wordt stelselmatig uitgebreid. De oudste kaart die in de Cartesius-website verwerkt werd, dateert van 1358 en wordt bewaard in het Rijksarchief Gent.

www.cartesius.be heeft inmiddels meer dan 200.000 unieke bezoekers ontvangen. De publieksreacties zijn zeer positief, maar de hulp bij het navigeren kan beter. Daarom zouden wij graag een tutorial of instructiefilmpje realiseren, te verspreiden via YouTube en te integreren in www.cartesius.be. Doel hiervan is om bezoekers a.d.h.v. heel concrete tips te tonen hoe ze een maximum aan resultaat uit www.cartesius.be kunnen halen.

To do

  • Analyse van de publieksreacties op www.cartesius.be: waar situeren zich de moeilijkheden?
  • Uitschrijven van een scenario voor een tutorial, i.s.m. de stuurgroep Cartesius (hierin zijn de vier partnerinstellingen vertegenwoordigd)
  • Selectie van beeldmateriaal dat in de tutorial gebruikt kan worden: opnemen van beeldscherm, screenshots enz.
  • Begeleiding opname voice over/commentaarstem en beeldtekst
  • Overleg met monteur
  • www.cartesius.be is een viertalige website; de tutorial moet in elk geval in het Nederlands en het Frans gerealiseerd worden. Engels staat op het verlanglijstje. De coördinatie van vertalingen behoort bijgevolg ook tot het takenpakket.

Waarom doen?

  • Als historicus in spe leer je het Rijksarchief, de grootste archiefbewaarinstelling van het land, van binnenuit kennen, net als de rijke geschiedenis van de Belgische cartografie.
  • Je komt in contact met andere wetenschappelijke instellingen en hebt uitgebreid de kans om te netwerken en je te laten opmerken.
  • Je krijgt een grote verantwoordelijkheid en krijgt het vertrouwen om zelfstandig aan de slag te gaan.
  • Je eindproduct zal een zeer groot publieksbereik hebben en de zichtbaarheid van www.cartesius.be vergroten.

Uitwerking van een permanente tentoonstelling rond de missies van het Rijksarchief, in     brede zin (Meer dan 300 km archief bewaren en beheren; Ordenen en inventariseren; Online toegang creëren; Nieuwe archieven verwerven; Overheidsdiensten advies geven over archiefbeheer; Expertise rond archiefbeheer ter beschikking stellen; Publiekswerking; Digitaliseren; Restaureren; …).

Zin om mee te werken aan volgende aspecten van de voorbereiding van deze permanente opstelling (in het Algemeen Rijksarchief)?

  • afbakening van thema’s/missies
  • uitwerking van scenografie/presentatie (binnen bestaand, modulair kader)
  • selectie van tentoon te stellen archiefdocumenten, foto’s, reproducties, …
  • schrijven van tentoonstellingsteksten
  • projectcoördinatie (contacten met verschillende betrokken afdelingen binnen het         rijksarchief, zoals het atelier, het scanlabo, etc.)

Uitwerking van een permanente tentoonstelling rond de missies van het Rijksarchief, in brede zin (Meer dan 275 km archief bewaren en beheren; Ordenen en inventariseren; Online toegang creëren; Nieuwe archieven verwerven; Overheidsdiensten advies geven over archiefbeheer; Expertise rond archiefbeheer ter beschikking stellen; Publiekswerking; Digitaliseren; Restaureren; …).

Zin om mee te werken aan volgende aspecten van de voorbereiding van deze permanente    opstelling (in het Algemeen Rijksarchief)?

  • afbakening van thema’s/missies
  • uitwerking van scenografie/presentatie (binnen bestaand, modulair kader)
  • selectie van tentoon te stellen archiefdocumenten, foto’s, reproducties, …
  • schrijven van tentoonstellingsteksten
  • projectcoördinatie (contacten met verschillende betrokken afdelingen binnen het rijksarchief, zoals het atelier, het scanlabo, etc.)